شخصیت شناسی از روی حس بویایی

بیشتر انسان‌ها به شیوه مشابهی بوها را درک می‌کنند، اما ژن‌های مربوط به سازوکارهای مولکولی که انسان‌ها برای تشخیص بوها به کار میگیرند، در هر فرد به میزان ۳۰ درصد با فرد دیگر متفاوت است.

این تغییر به این معنی است که حتی نزدیک‌ترین افراد هم تفاوت‌های ظریف و دقیقی در درک بویایی‌شان دارند و هر فرد بوها را با شیوه مخصوص به خودش توصیف می‌کند.

آلن هریس محقق و استاد دانشگاه ، درباره اهمیت رایحه و حس بویایی می گوید:"حس بویایی شما، در مغز و دقیقا در منطقه احساسات اولیه واقع شده است.
به همین علت است که ارتباطات بویایی تشکیل شده در دوران کودکی، می تواند شخصیت رفتاری شما و سازه های ثبت آن را در دوران نوجوانی و جوانی شکل دهد.
بنابراین آن بوی خوشی را که حس می کنید لحظات بسیار شادی را برای شما به وجود می آورد از بین گزینه های زیر انتخاب کرده و ببینید که " رایحه " شخصیت شما چه رنگ و بویی دارد .

رایحه های خوش در زندگی بسیار تاثیر گذار هستند و موجب تعادل در روح و روان ما میشوند . بوها تاثیر عمیقی بر شخصیت انسان ها میگذارند و عامل در بازگردانی یک خاطره یا حادثه در ذھن ھستند.

رایحه های خوش در زندگی همیشه ماندگار هستند و موجب میشوند انسان احساسات خوشایندی داشته باشد تا جایی که میتوان به شخصیت شناسی از روی رایحه و بوی مورد علاقه پرداخت.

از بین گزینه های زیر انتخاب کرده و ببینید که " رایحه " شخصیت شما چه رنگ و بویی دارد !؟

1 - بوی کلر در استخرهای بزرگ

2- بوی کباب ، همبرگرو ...

3 - بوی سبزه و گل

4 - بوی کرمهای ضدآفتاب

5 - بوی بچه کوچک

پاسخ ها:

1:مطالعات نشان می دهد کسانی که بشدت به بوی تند و تیز کلر در آب استخر علاقه مندند افرادی مخاطره جو و اهل ریسک هستند که مدام به دنبال کسب تجربیات جدید هستند.شما عاشق تجربه کردن و در نتیجه شوکهای غیر آشنایی هستید که یکباره بر شما فرود می آید.

2:تحقیقات نشان می دهد که بودن با خانواده برای شما از اهمیت فراوانی برخوردار است و بدین ترتیب همیشه از استرسکمتری نسبت به دیگران بر خوردارید.شما تلاش می کنید تا تمام اوقات فراغتخود را با آنها بگذارنید.

3:آیا به خاطر می آورید که همیشه پدرتان را در کارهای مربوط به گل و گیاه و یا مادرتان را برای آماده کردن میز غذا و جمع کردن آن، کمک می کردید؟کسانی که عاشق بوی چمنهای تازه کوتاه شده و یا گل و سبزه هستند، افرادی مسولیت پذیر و دلسوزند و هرگز کاری را در نیمه راه رها نمی کنند. شما با بوی طبیعت زنده اید و این یعنی شادکامی و سرزندگی، یعنی حیات و شما این حیات بدست آمده از طبیعت را با هیچ چیز عوض نمی کنید!

4:شما فردی فعال، برون گرا و با نشاط هستید که شادترین لحظات زندگیتان مربوط به زمانی است که در حال انجام فعالیتی هستید!یک سحرخیز واقعی که با اعتماد به نفسبسیار می تواند روز را به خوبی آغاز کند.

5:بوی شیرخشک بچه همیشه شما را سست می کند و بوی نوزادان معمولا حسی غریب را در شما زنده می کند!حسی که به واسطه آن، خانواده بیش از همه چیز برایتان اهمیت می یابد.شما همانند مادران خانه دار و یا مردانی که عاشق زن و بچه خود هستند، دوست دارید تمام وقت خود را در خانه بگذرانید و از بودن با نوزاد خود لذت می برید!بوی خوش شیری که همیشه از او می آید، بی اختیار شما را به سمت خانه می کشاند تا بهترین لحظات را با او سپری کنید.شما در خانه بودن، آن هم به دور از هرگونه هیاهو و جنجال را به همه چیز ترجیح می دهید.

منابع

درمان اختلالات بویایی به روش «تمرین بویایی»

حس بویایی در کودکان

اهمیت حس بویایی

شخصیت شناسی از روی حس بویایی

خواص بوها

از نظر روانشناسی بوها مهمترین عامل در بازگردانی یک خاطره یا حادثه در ذهن هستند. تبلیغات وسیعی که این روزها در باب آروماتراپی به گوش می رسد، باعث شده تا اروپاییان در برخورد با هرگونه بیماری که منشاء روانی دارد قبل از مراجعه به پزشک به آروماتراپی رجوع کرده و از آن برای رفع اختلالات خواب، وسواس، تحریک پذیری، افسردگی و نظیر اینها استفاده کنند. در آروماتراپی هر فرد بنا به شرایط روحی و اجتماعی خود به استشمام عطر خاص احتیاج دارد و نسبت به یک بوی خاص واکنش نشان می دهد و حتی احساساتش به تکاپو می افتد.
می توان امتحان کرد. در میان بوهایی که وارد مغز می شوند، آنهایی خوشایند انسان هستند که بر سیستم عصبی مرکزی اثر نموده و موجب ترشح مواد نوروشیمیایی مثل آندروفین، نوروآدرنالین و آنکفالین که مسئولیت شادی و سرخوشی فرد را برعهده دارد، می شوند. آهنگ بویایی زمانی نواخته می شود که سیستم بویایی فرد از بوی مورد نظر اشباع شود و کاملاً مغز با آن به تطابق برسد.

رایحه درمانی نیز مانند سایر معالجات طبیعی برای خود سابقه ای باستانی دارد و تاریچه آن به 1500 سال قبل از میلاد می رسد . یونانی های باستان ، مصرها ، بابلی ها ، رومی ها ، هندی ها ، چینی ها و یهودیان عهد باستان برای ایجاد تعادل ، هماهنگ کردن انرژی ، سلامتی و پیشگیری از بیمارها ، پاکسازی و ایجاد آرامش ، از رایحه ها و اسانس ها استفاده می کردند .

دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که استشمام بوهای مختلف روی نحوه رفتارهای انسان تاثیر مستقیمی دارد. برای مثال استشمام بوی نان باعث می‌شود شما مهربان‌تر شوید. در واقع بوی نان انسان را نرم‌تر می‌کند. استشمام بوی نعناع به‌خصوص برای ورزشکاران باعث ایجاد انگیزه و علاوه بر این، باعث بهبود خلق و خوی افراد می‌شود با بو کردن دانه‌های قهوه می توانید استرس را به حداقل برسانید تا شادمانی بیشتری را به سمت خودتان جذب کنید. همچنین استشمام بوی پرتقال و لیمو باعث افزایش انرژی و به دنبال آن شادی و نشاط می‌شود.

منابع:

درمان اختلالات بویایی به روش «تمرین بویایی»

حس بویایی در کودکان

اهمیت حس بویایی

خواص بوها

حس بویایی شگفت انگیز حیوانات

بشر که در لیست تیزترین موجودات روی کره‌ی زمین، بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است در مقایسه با حیوانات حس بویایی پایین‌تری را دارد. تست کنندگان عطر و غیره ممکن است متفاوت باشند اما در کل حس بویایی ما ناچیز است. ما مغز داریم تا کمک‌مان کند از یک وضعیت نیرنگ آمیز بیرون بیاییم اما در بسیاری از حیوانات، این بینی‌شان است که به آنها کمک می‌کند تا زنده بمانند.

حیواناتی که بهترین حس بویایی را دارند:

حیواناتی هستند که می‌توانند طعمه‌ی خود را از مسافت‌های طولانی بو بکشند. آنها حتی می‌توانند بوی خطر اطراف خود را بشنوند و به یک محل امن و یا پناهگاهی بدوند. حیواناتی که حس بویایی تیزی دارند عمدتاً آنهایی هستند که دید ضعیفی دارند. چون آنها نمی‌توانند خوب ببینند ضعف خود را با رشد توانایی بویایی‌شان جبران می‌کنند. در نتیجه می‌توانند مانع این شوند که غذای دیگران (طعمه‌ی حیوانات دیگر) بشوند و هم چنین می‌توانند غذای خود را پیدا بکنند. بیایید نگاهی به برخی از این حیوانات که بهترین شامه را دارند بیندازیم.

خرس : آنها بینی‌های خیلی بزرگی با هزاران گیرنده‌ی بویایی دارند. خرس‌ها به خاطر این حس بویایی تیز خود، می‌توانند یک حیوان مرده را از فاصله‌ی 2ر32 کیلومتری تشخیص دهند. خرس‌ها می‌توانند از هر حیوان دیگری روی کره‌ی زمین بهتر بو بکشند چون منطقه‌ی حباب بویایی در مغز آنها 5 برابر بزرگ‌تر از مغز انسان است.

آیا میدانید :حس بویایی یک خرس 2100 برابر بهتر از انسان است!

کوسه : آنها می‌توانند طعمه را از مسافت‌های دور تشخیص دهند. یافت شده که در حدود دو سوم از مغز کوسه به حباب بویایی، اختصاص داده شده است. در نتیجه هر حیوان دریایی مجروح و یا حتی انسان از حس بویایی کوسه در امان نیست.

سگ  : همان طور که می‌دانیم حس بویایی سگ‌ها 100 برابر بهتر از انسان‌ها است. اما سگ بلاد هاند، حس بویایی ای دارد که بهتر از هر سگ متوسطی است. مطالعات نشان می‌دهند که بینی بلاد هاند در حدود 230 میلیون سلول بویایی دارد.

آیا میدانید :حس بویایی سگ بلاد هاند در حدود 300 بار بهتر از حس بویایی انسان است.

مار : مار لغزان با تکان‌های زبانش طعمه‌ی خود را بو می‌کشد. مارها از زبان چنگال دار خود برای جمع آوری ذرات هوا برد استفاده می‌کنند. مارها هم سوراخ و هم حفره بینی دارند اما برای بو کشیدن به کار نمی‌روند. در عوض آنها اندام تیغه وسط بینی را دارند که به آن اندام جاکوبسون در دهان گفته می‌شود. در یک لحظه ذرات هوا توسط زبان جمع آوری می‌شوند و به اندام جاکوبسون فرستاده می‌شوند.

موش : موشها اجازه می‌دهند تا هوا از درون بینی‌شان بگذرد و به قسمتی از پوست برسد که حاوی گیرنده‌های بویایی است. ذرات بو به موهای موجود در گیرنده‌های بویایی و عصب‌های بویایی می‌چسبند در نتیجه واکنش عصبی موش را تحریک می‌کنند. هم چنین موش‌ها اندام بویایی دیگری به نام اندام تیغه وسط بینی دارند. این عضو در قسمت پایین‌تر مجاری بینی و نزدیک پره‌های بینی قرار دارد.

آیا میدانید :حس بویایی مورچه با حس بویایی سگ برابری می‌کند.

منابع:

درمان اختلالات بویایی به روش «تمرین بویایی»

حس بویایی در کودکان

اهمیت حس بویایی

حس بویایی شگفت انگیز حیوانات

علل از دست دادن حس بویایی

از دست دادن حس بویایی ( آنوسمی ) یا فقدان حس شامه از دست دادن کامل حس بویایی است بدون درک خود را از بو، که ممکن است شما خود را در وضعیت خطرناک قرار دهید به عنوان مثال، بدون توانایی تشخیص بو، شما ممکن است در وضعیت خطرناکی مانند ( نشت گاز، دود ناشی از آتش و غیره ) قرار گیرید اختلالات طعم و بوی غذا هر سال صدها هزار نفر را در آمریکا به ملاقات با پزشک می فرستد خوشبختانه برای اکثر مردم، فقدان حس شامه یک مزاحم موقتی، ناشی از شدت گرفتگی بینی به علت سرماخوردگی است و پس از گذر از دوره سرماخوردگی بر طرف می شود.

توانایی بویایی همچنین روی توانایی برای طعم غذا تاثیر می گذارد. بدون حس بویایی، جوانه های چشایی تنها می توانند چند طعم را شناسایی کنند و این می تواند روی کیفیت زندگی شما تاثیربگذارد.از دست دادن حس بویایی میتواند باعث سوء تغذیه و حتی افسردگی شود.

علل از دست دادن حس بویایی

احتقان بینی ناشی از ( سرما خوردگی، عفونت تنفسی فوقانی، آلرژی، عفونت سینوس و کیفیت هوای پایین ) شایع ترین علل فقدان حس شامه است دیگر علل فقدان حس شامه عبارت از: شرایط پزشکی خاص مثل چاقی، دیابت، فشار خون، سوء تغذیه، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، بیماری MS، مشکلات تغذیه ای، مشکلات دندانی، شرایط مادرزادی و اختلالات هورمونی می باشد. در اورای میگرن نیز ممکن است تغییراتی در حس بویایی، چشایی و لامسه ایجاد شود.

مانند حس بینایی و شنوایی، حس بویایی با افزایش سن ضعیف تر می شود ( سن بالای 60 سال )

برخی از داروها مانند ( آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد التهاب، داروهای قلب و غیره )

پولیپ بینی - رشد غیر سرطانی کوچک در بینی و سینوس ها است که سبب مسدود کردن راه بینی می شود.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی مانند آفت کش ها و یا حلال

آسیب به بینی و اعصاب بویایی در اثر عمل جراحی یا ضربه به سر

پرتو درمانی برای سرطان سر و گردن

سوء استفاده از کوکائین

تشخیص فقدان حس بویایی

نشانه آشکار از فقدان حس شامه، از دست دادن بویایی است اگر شما تجربه از دست دادن بو که نمی دانید مربوط به آلرژی یا سرماخوردگی باشد و پس از یک یا دو هفته بهتر نشد با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک با نگاه در داخل بینی با یک ابزار خاص، برای دیدن پولیپ و یا رشد آن بررسی انجام می دهد ممکن است به تست های بیشتر توسط یک پزشک متخصص در مشکلات بینی و سینوس  ENT و یا گوش و حلق و بینی ) برای تعیین علت فقدان حس شامه نیاز باشد. ممکن است برای تشخیص CT اسکن، MRI، اندوسکوپی بینی، تست بویایی) لازم باشد.

درمان از دست دادن حس بویایی

اختلالات بویایی در بیش از 50 در صد موارد قابل درمان هستند . شما میتوانید بویایی خود را با استفاده از تست بویایی استاندارد ایران ارزیابی کنید. با درمان حس بویایی معمولا بر می گردد. اگر احتقان بینی ناشی از یک حساسیت یا سرماخوردگی، علت فقدان حس شامه باشد معمولا درمان نیاز ندارد و این مشکل بهتر خواهد شد. استفاده کوتاه مدت از ضد احتقان بینی، ممکن است راه بینی را باز نماید به طوری که شما می توانید راحت تر نفس بکشید. با این حال، اگر با ضد احتقان بینی بدتر و یا پس از چند روز برطرف نشد به دکتر خود مراجعه کنید شما ممکن است عفونت داشته و نیاز به آنتی بیوتیک است و یا شرایط پزشکی دیگری مطرح باشد.

شما می توانید با انجام تست بویایی زندگی لذت بخش تر و ایمن تر داشته باشید.

منابع:

درمان اختلالات بویایی به روش «تمرین بویایی»

حس بویایی در کودکان

اهمیت حس بویایی

علل از دست دادن حس بویایی

ارزیابی حس بویایی در معاینات شغلی

حس بویایی یکی از قدرتمندترین حواس انسان در تشخیص نوع و منشاء خطر می‌­باشد. از این رو داشتن حس بویایی سالم از شرایط اولیه برای استخدام افراد در مشاغلی است که در آن‌ها مخاطراتی چون آتش­‌سوزی، انفجار، نشت مواد شیمیایی، مواد سمی و رادیواکتیو در سطح بالایی قرار دارد. به عنوان مثال برای یک آتش­نشان، اختلال بویایی می‌تواند بسیار ناتوان‌کننده باشد و ایمنی خود و اطرافیانش را در مخاطره قرار دهد. همچنین در برخی از مشاغل، عملکرد افراد به سلامت جسمی آنها وابسته است. به عنوان مثال استخدام فردی با اختلال بویایی برای شغل پلیس مواد مخدر می­‌تواند کارایی وی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. مشاغلی که در آنها دارا بودن حس بویایی سالم اهمیت بیشتری دارد، عبارتند از:

-         کارکنان صنایع نفت، گاز، شیمی، پتروشیمی و پالایشگاه

-         کارکنان انرژی اتمی

-         نیروهای نظامی و انتظامی

-         آتش نشانان و کارگران خدمات عمومی شهرداری

-         پزشکان، پرستاران و کارکنان بیمارستان

-         کارگران شاغل در کارخانجات چوب، کاغذ، منسوجات و مواد سلولزی

-         کارکنان کنترل کیفیت صنایع غذایی، آشامیدنی، دارویی و بهداشتی

-         کارگران معدن

 -     رانندگان وسایل نقلیه سنگین

با وجود اهمیت حس بویایی در طب کار، هیچ الزامی برای ارزیابی حس بویایی در معاینات سلامت شغلی وجود ندارد و در قوانین استخدامی فقط انجام آزمایشاتی مانند تست تنفس، شنوایی­‌سنجی و بینایی­‌سنجی تصریح شده است. در حالیکه اهمیت حس بویایی در برخی از مشاغل کمتر از حواس بینایی و شنوایی نمی­‌باشد و توجه به آن، برای ارتقای ایمنی محیط کار و پیش­گیری از حوادث ناشی از کار، امری ضروری است.

سلامت فردی

قرارگیری مداوم در معرض برخی مواد شیمیایی می­‌تواند به حس بویایی افراد آسیب وارد نماید. تحقیقات نشان داده‌­اند مواجهه طولانی مدت با فلزاتی چون آرسنیک، کادمیم، کروم، مس، جیوه، نیکل و روی و مواد شیمیایی مانند، استون، هیدروژن سولفاید، اکریلات و متاکریلات، بنزن، هگزان، تولوئن، تری کلراتیلن و انواع حلال­‌ها باعث کاهش یا از بین رفتن حس بویایی افراد می­‌گردد.

منابع علمی:

از بین رفتن حس بویایی در کارگران بخش قالبگیری تزریقی پلاستیک	Olfactory loss in poly (acrylonitrile-butadiene-styrene) plastic injection-moulding workers,Shu-Fang Cheng,Occupational Medicine,Volume 54, Issue 7
مواجهه مداوم با کادمیم باعث اسیب به سیستم بویایی می­‌گردد.	Olfactory impairment after chronic occupational cadmium exposure,Rose CS,Journal of Occupational  Medicine, 34(6):600-5
حس بویایی کارگران در معرض مدام هیدروژن سولفاید آسیب می‌بیند.	Long-term effects on the olfactory system of exposure to hydrogen sulphide,Hirsch,Journal of Occupational  and Environmental Medicine 56:284-287
کرومات حس بویایی کارگران را دچار اختلال می‌نماید.	Occupational impairment of the olfactory sense of chromate producing workers (author's transl).Watanabe, Japanese journal of industrial health 23(6):606-11.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض حلال‌های آلی شامل تتراهیدروفوران، سیکلوهگزان، استون و سایر کتون‌ها در کارگران باعث ایجاد رینیت و آنوسمی می­گردد.	Toxic anosmia and rhinitis due to occupational solvent exposure,Muttray A1, Haxel B, Mann W, Letzel S.HNO. 2006 Nov;54(11):883-7.
مواد شیمیایی که در پوشش‌های ضد آب به کار  می‌­روند باعث ایجاد آنوسمی در کارگران می‌گردند.	Anosmia in association with occupational use of a waterproof coating chemical, Timo Hannu, Elina Toskala, Timo Tuomi and Markku Sainio, Occupational Medicine 2005;55:142–144
ایجاد آنوسمی بعد از قرارگرفتن در معرض اینسکتیساید بر پایه پیریترین.	Anosmia after exposure to s pyrethrin-based insecticide, Fabriziomaria Gobba and Caroltta Abbacchini, International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health 2012;25(4):506–512
ایجاد اختلال شناختی و مشکلات بویایی در کارگران شاغل در محیط­‌های دارای ترکیبات آلی فرار	Cognitive impairment and olfactory panic from occupational exposure to VOCs,Reinhartz A,Am J Ind Med. 2006 Oct;49(10):862-4.
مواجهه با مواد شیمیایی مانند کادمیوم، کروم، منگنز، آرسنیک، جیوه و سرب باعث ایجاد اختلال در سیستم بویایی افراد می­‌گردد.	Olfactory toxicity: long-term effects of occupational exposures,Gobba F,Int Arch Occup Environ Health. 2006 Apr;79(

منابع:

درمان اختلالات بویایی به روش «تمرین بویایی»

حس بویایی در کودکان

اهمیت حس بویایی

ارزیابی حس بویایی در معاینات شغلی